Czym jest terapia integracji sensorycznej i jak pomaga dzieciom?

W gabinecie często słyszę pytania od rodziców: „Na czym właściwie polega terapia integracji sensorycznej? Czy to tylko zabawa?” Zawsze odpowiadam, że choć terapia może wyglądać jak zabawa, w rzeczywistości jest precyzyjnym i przemyślanym procesem. Każda aktywność ma swoje miejsce i cel: poprawę funkcjonowania układu nerwowego dziecka.

Dziś opowiem, czym jest terapia integracji sensorycznej (SI), jak działa i dlaczego ruch odgrywa w niej kluczową rolę.

Co to jest terapia integracji sensorycznej?

Terapia integracji sensorycznej to proces, w którym pomagamy dziecku lepiej przetwarzać bodźce z otoczenia i ciała. Celem jest poprawa zdolności do reagowania na te bodźce w sposób adekwatny i funkcjonalny. Dziecko uczy się, jak efektywnie korzystać ze swoich zmysłów, aby poradzić sobie w codziennym życiu.

Kluczowym elementem terapii SI jest indywidualne podejście. Żadne dziecko nie ma takich samych trudności sensorycznych, dlatego program terapii jest dostosowany do jego unikalnych potrzeb i celów.

Co wyróżnia terapię SI?

1. Stymulacja układu nerwowego Terapia integracji sensorycznej to nie tylko „zabawa”. To celowe i systematyczne działanie na układ nerwowy. Bodźce dostarczane w trakcie terapii mają na celu reorganizację procesów w mózgu, dzięki czemu dziecko lepiej reaguje na bodźce z otoczenia.

2. Ruch jako fundament terapii Ruch jest kluczowym elementem terapii. Dlaczego? Ponieważ układ przedsionkowy (zmysł równowagi) i propriocepcja (zmysł ciała) są fundamentalne dla integracji sensorycznej. Gdy dziecko buja się na huśtawce, wspina na linę czy skacze na trampolinie, jego mózg uczy się przetwarzać bodźce ruchowe w bardziej uporządkowany sposób.

3. Specjalistyczne wyposażenie Sala sensoryczna jest miejscem, które wygląda jak „plac zabaw”, ale każdy element ma swoje konkretne zadanie. Sprzęty takie jak huśtawki, równoważnie, tunele czy piłki sensoryczne stymulują różne układy zmysłowe i pomagają dziecku ćwiczyć odpowiednie reakcje.

   
   

Jak wygląda terapia w praktyce?

1. Diagnoza Na początku terapii przeprowadzana jest szczegółowa diagnoza. Obserwuję, jak dziecko reaguje na różne bodźce, jakie zachowania są typowe, a jakie stanowią wyzwanie. Dzięki temu tworzę indywidualny plan terapii.

2. Indywidualny plan terapeutyczny Plan terapii opiera się na potrzebach dziecka. Dla jednego dziecka kluczowe może być stymulowanie układu przedsionkowego (np. poprzez ruch na huśtawce), dla innego – ćwiczenia wspomagające dotyk i propriocepcję.

3. Aktywności w ruchu Terapia SI to dynamiczny proces. Zamiast siedzenia przy stoliku, dziecko angażuje się w aktywności ruchowe, takie jak:

   • Bujanie się na huśtawkach podwieszanych,

   • Wspinanie się na przeszkody,

   • Przeciąganie lin czy przesuwanie ciężkich przedmiotów.

   • Ruch wprowadza układ nerwowy w stan gotowości do nauki i poprawia jego plastyczność.

4. Praca przez zabawęChoć zajęcia przypominają zabawę, każda aktywność jest dokładnie zaplanowana. Na przykład dziecko, które ma trudności z równowagą, może ćwiczyć na równoważni, co jednocześnie rozwija jego układ przedsionkowy i poprawia koordynację.

   
   

Dlaczego huśtawki i sprzęt podwieszany są tak ważne?

Huśtawki i inne sprzęty podwieszane to serce każdej sali sensorycznej. Dlaczego? Oto kilka powodów:

1. Stymulacja układu przedsionkowego: Huśtanie pomaga mózgowi lepiej organizować informacje związane z ruchem i równowagą.

2. Wszechstronność: Huśtawki mogą być używane na wiele sposobów – dziecko może na nich siedzieć, leżeć, a nawet zwisać głową w dół. Każda z tych pozycji stymuluje układ nerwowy w inny sposób.

   Są nie tylko atrakcyjnym elementem dla dzieci, ale przede wszystkim doskonałym narzędziem do stymulacji układu przedsionkowego, proprioceptywnego, a także wsparcia w regulacji emocji.

   
   

Efekty terapii integracji sensorycznej

Regularna terapia SI przynosi widoczne efekty:

• Dziecko lepiej radzi sobie z bodźcami, które wcześniej były dla niego przytłaczające.

• Zwiększa się jego zdolność koncentracji i nauki w szkole.

• Poprawia się koordynacja ruchowa, dzięki czemu dziecko lepiej funkcjonuje w codziennych aktywnościach.

• Zmniejsza się liczba wybuchów emocjonalnych i pojawia się większa gotowość do eksplorowania świata.

  
  

Co dalej?

Jeśli zastanawiasz się, czy terapia SI jest odpowiednia dla Twojego dziecka, zapraszam do konsultacji. W kolejnych artykułach opowiem o tym, jak pracujemy nad stymulacją poszczególnych zmysłów i co rodzice mogą zrobić w domu, aby wspierać rozwój sensoryczny dziecka.

Twoje dziecko zasługuje na pełne wsparcie, by odkrywać świat w harmonii z jego wyjątkowymi potrzebami sensorycznymi. 💡