"Wiele Twarzy Autyzmu" – Odkrywamy Znaczenie Spektrum

W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o autyzmie i „spektrum autyzmu”. Dla rodziców, którzy spotykają się z tą terminologią po raz pierwszy, słowo „spektrum” może budzić pytania. Co właściwie oznacza? Czy wskazuje na coś skomplikowanego, czy może pomaga w lepszym zrozumieniu tego, czym jest autyzm? W tym wpisie, na podstawie najnowszej klasyfikacji ICD-11, wyjaśnimy, co kryje się za tym pojęciem.

Czym Jest Spektrum?

Słowo „spektrum” pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego „widmo” lub „zakres”. W kontekście autyzmu odnosi się do szerokiego zakresu różnorodnych objawów, cech i stopnia ich nasilenia, które mogą występować u osób z autyzmem.

Według klasyfikacji ICD-11 (Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, 11. edycji), autyzm jest określany jako zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD). Taka nazwa podkreśla, że autyzm nie jest jednorodnym stanem, ale obejmuje różne formy i poziomy funkcjonowania.

Spektrum Autyzmu według ICD-11

ICD-11 definiuje zaburzenia ze spektrum autyzmu jako stany charakteryzujące się:

• Trudnościami w komunikacji i interakcjach społecznych: Mogą to być trudności w nawiązywaniu relacji, rozumieniu norm społecznych czy odczytywaniu emocji innych osób.

• Powtarzalnymi zachowaniami i specyficznymi zainteresowaniami: Na przykład uporczywe zainteresowanie konkretnym tematem, wykonywanie powtarzalnych czynności czy silne przywiązanie do rutyny.

  
  
  
  

  

U niektórych osób objawy mogą być subtelne i niezauważalne w codziennym życiu, podczas gdy u innych mogą znacząco wpływać na funkcjonowanie w szkole, pracy czy w domu.

Kluczowe Aspekty Spektrum w ICD-11

1. Brak jednego „typowego” obrazu autyzmu: Każda osoba ze spektrum jest inna. Mogą występować różne mocne strony i trudności, a także różne potrzeby wsparcia.

2. Różny poziom nasilenia objawów: Niektóre osoby mogą funkcjonować w sposób całkowicie samodzielny, podczas gdy inne potrzebują stałego wsparcia w codziennym życiu.

3. Nie ma podziału na podtypy: W starszych klasyfikacjach, takich jak ICD-10, autyzm dzielono na różne podtypy (np. zespół Aspergera). W ICD-11 wszystkie te stany są objęte jednym terminem „zaburzenia ze spektrum autyzmu”, co lepiej odzwierciedla różnorodność.

4. 
   

Dlaczego Mówimy o Spektrum?

Użycie terminu „spektrum” pomaga unikać uproszczonych stereotypów. Dzięki niemu łatwiej zrozumieć, że autyzm to nie „jedno zjawisko”, ale bardzo zróżnicowany zestaw cech. Oto kilka powodów, dlaczego jest to ważne:

• Każde dziecko jest inne: W przypadku autyzmu nie ma dwóch takich samych przypadków. Termin spektrum pomaga uwzględnić indywidualność każdej osoby.

• Elastyczne podejście do wsparcia: Dzięki rozumieniu autyzmu jako spektrum można dostosować wsparcie do konkretnej osoby – zarówno w szkole, jak i w domu.

• Destygmatyzacja: Słowo „spektrum” przypomina, że autyzm to część różnorodności ludzkiego doświadczenia, a nie etykieta ograniczająca możliwości danej osoby.

Co To Oznacza dla Rodziców?

Dla rodziców dzieci z diagnozą ze spektrum autyzmu kluczowe jest zrozumienie, że:

• Nie ma jednego „właściwego” sposobu funkcjonowania: Ważne jest, aby akceptować dziecko takim, jakie jest, i wspierać je w jego unikalnym rozwoju.

• Wsparcie powinno być indywidualne: Niezależnie od poziomu funkcjonowania dziecka, wsparcie powinno być dostosowane do jego potrzeb i mocnych stron.

• Diagnoza to nie wyrok, lecz wskazówka: Wiedza o spektrum pomaga lepiej zrozumieć swoje dziecko i tworzyć środowisko, w którym może się rozwijać.

Podsumowanie

Termin „spektrum” w autyzmie podkreśla różnorodność i unikalność każdej osoby. Dzięki temu podejściu lepiej rozumiemy, że autyzm to nie „choroba”, którą trzeba wyleczyć, lecz sposób bycia, który wymaga akceptacji, wsparcia i empatii. ICD-11 daje ramy, które pomagają profesjonalistom i rodzicom lepiej identyfikować potrzeby osób z autyzmem i budować dla nich odpowiednie środowisko.

Pamiętajmy – dzieci ze spektrum autyzmu mają swoje talenty, możliwości i potencjał. Naszym zadaniem jako rodziców i terapeutów jest wspierać je aby ten potencjał mogły w pełni rozwijać. 🌟

Jeśli macie pytania lub chcecie podzielić się swoimi doświadczeniami, zapraszam do dyskusji w komentarzach!